18 สิงหาคมอาจไม่ใช่วันที่สลักสำคัญสำหรับใครหลายคนเท่าไหร่ แต่เมื่อ 153 ปีก่อน ณ ตำแหน่งหนึ่งในอาณาจักรเล็กๆ ทางเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ไม่เคยตกเป็นเมืองขึ้นต่อชาติใด ได้ปรากฎเงามืดของดวงจันทร์พาดผ่านลงมายังพื้นโลก ซึ่งถูกทำนายไว้ได้อย่างแม่นยำโดยเจ้าผู้ครองนครในช่วงเวลานั้น จนเรียกได้ว่าเป็นหมุดหมายสำคัญที่วางรากฐานให้กับวิทยาศาสตร์ในประเทศดังกล่าวกันเลยทีเดียว … ว่าแต่ว่าการคำนวณเงาจันทร์เนี่ย เค้าทำได้กันยังไงน้อ?

O Fortuna เป็นกลอนที่ดังที่สุดจากบทกวี Carmina Burana ที่เล่นเรื่องเซ็กซ์ สิ่งเสพติด การพนัน และกิเลสตัณหาทั้งหลายของมนุษย์ บทกวีดังกล่าวถูกประพันธ์โดยคณะนักบวช Goliard ในช่วงศตวรรษที่ 11-13 เนื้อเรื่องส่วนใหญ่เขียนในภาษาละติน (อย่าลืมว่าศาสนาก็เป็นแขนงหนึ่งของแวดวงวิชาการ จึงต้องใช้ภาษากลางเพื่อสื่อสารทั่วยุโรปในยุคนั้น) โดยน่าจะมีจำนวนไม่ต่ำกว่าสองร้อยบท แม้บทกวีดังกล่าวจะถูกเรียบเรียงมานานแล้ว แต่มันก็เพิ่งถูกค้นพบอย่างเป็นระบบในปี 1803 ณ อารามของคณะเบเนดิกตินทางตอนใต้ของแคว้นบาวาเรีย หลังจากนั้นก็ถูกย้ายไปเก็บรักษาที่หอสมุดเมืองมิวนิกให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาสืบไป

เคยตั้งข้อสังเกตไว้กว่าครึ่งทศวรรษว่า งานปาร์ตี้แลกของขวัญมักมีคนที่ได้ของขวัญของตัวเองอยู่บ่อยๆ ซึ่งจากการวิเคราะห์ความน่าจะเป็นทำให้เห็นว่าโอกาสที่งานปาร์ตี้หนึ่งๆ จะไม่มีใครได้ของขวัญของตัวเองเลยนั้นลู่เข้าหา $1/e$ แต่ยังเหลือคำถามสำคัญที่ไม่ได้ตอบคือ แล้วเราจะมีวิธีแลกของขวัญที่แฟร์และไม่มีใครได้ของขวัญของตัวเองมั้ย?

เรื่องของเรื่องก็คือ @srakrn ไปเห็นว่าภาพ megagon (ทรงปรกติล้านเหลี่ยม) บนเว็บ WikiPedia มันดันไม่ได้มีจำนวนหน้าตามชื่อของมัน แต่เป็นแค่วงกลมธรรมดาๆ เลยพยายามอัพโหลดไฟล์ SVG ที่มีจำนวนเหลี่ยมที่ถูกต้องขึ้นไป แต่โดนเว็บตีตกเพราะไฟล์ขนาดใหญ่เกินข้อจำกัดเพราะใชิวิธีลิสต์ทุกจุด ซักพัก @ipats ก็มาเสนอว่าลองใช้แนวคิดของ <use> เพื่อลดขนาดไฟล์สิ … ผลที่ได้ก็เป็นดังนี้

สิ่งหนึ่งที่มนุษย์เรามักเข้าใจคลาดเคลื่อนเมื่อต้องเผชิญหน้ากับการสุ่มคือ ความน่าจะเป็น (probability) กับความคาดหวัง (expectation) เป็นคนละเรื่องกัน ยกตัวอย่างเช่นถ้าเรามีลูกเต๋าสมดุลอยู่ลูกหนึ่ง ความน่าจะเป็นที่ทอยลูกเต๋าแล้วจะได้หน้าหนึ่งที่ต้องการคือ $\frac16$ ส่วนความคาดหวังที่ทอยหนึ่งครั้งแล้วจะได้หน้านั้นก็คือ $\frac16$ ครั้ง นี่อาจทำให้เราเข้าใจว่าเมื่อทอยเต๋าไป $6$ ครั้งแล้ว เราต้องได้เต๋าหน้านั้น $6 \cdot \frac16 = 1$ ครั้งแน่ๆ แต่อันที่จริงแล้วนั่นคือค่าคาดหวังต่างหาก ความน่าจะเป็นจริงๆ ที่เราจะทอยเต๋า $6$ ครั้งแล้วออกหน้าที่ต้องการเป็นจำนวน $1$ ครั้งพอดีคือ ${6 \choose 1}(\frac16)^1(\frac56)^5 \approx 40\%$ เท่านั้น

Google Code Jam รอบคัดเลือกที่ผ่านมาถือว่าเป็นรอบที่น่าสนใจพอสมควร เพราะข้อที่คะแนนมากสุดนั้นเป็นโจทย์เชิงสถิติและความน่าจะเป็นที่เราไม่จำเป็นต้องตอบถูกต้อง 100% ก็ได้ ซึ่งก็ดูเหมาะเจาะกับโลกของการเขียนโปรแกรมในปัจจุบันที่กำลังเปลี่ยนผ่านไปสู่ยุคแห่งวิทยาศาสตร์ข้อมูล การเรียนรู้ของเครื่องจักร และปัญญาประดิษฐ์กันแล้ว

เขียจอธิบาย แกะโค้ดกันไปเองก่อนละกันนะ (เสียจัยที่ชวด 101 คะแนน)

อนิเมะรายสัปดาห์ชื่อดังจาก KyoAni ในปี 2018 ที่เพิ่งจะได้ฉายภาคสรุปในโรงภาพยนต์เมื่อต้นเดือน หลังจากถูกเลื่อนมาหลายต่อหลายครั้งจากเหตุการณ์วางเพลิงสตูดิโอและสถานการณ์โควิด-19 (ขอแสดงความเสียใจกับผู้สูญเสียทุกท่านอีกรอบด้วยครับ) Violet Evergarden เล่าเรื่องราวของเด็กคนหนึ่งที่ถูกฝึกเพื่อเป็นเครื่องจักรสังหารอันไร้ซึ่งชีวิตจิตใจ แต่เมื่อได้พบผู้บังคับบัญชาคนใหม่ที่มองว่าเธอไม่ควรต้องเติบโตไปเป็นเครื่องมือทำสงคราม จึงได้เริ่มรับรู้แนวทางการใช้ชีวิตในแบบที่ไม่ต้องคอยรับฟังแต่คำสั่งอีกต่อไป ทว่าศึกใหญ่ครั้งสุดท้ายก็ได้พรากเขาผู้เปรียบเสมือนบุคคลในครอบครัวเหลือทิ้งไว้เพียงแต่คำบอกรัก ทำให้เธอออกเดินทางตามหาความหมายของความรู้สึกอันสลับซับซ้อนของมนุษย์ผ่านการเป็นนักเขียนเงา ผู้เฝ้าเขียนจดหมายแทนผู้อื่นเพื่อสารสัมพันธ์ให้พวกเขาเหล่านั้นเข้าใจกัน

ไม่รู้ว่าปัญหานี้เกิดขึ้นกับโน๊ตบุ๊คโมเดลไหนบ้าง (แต่เกิดแน่ๆ เพราะมีคนบ่นเยอะ) แถม Intel ยังเลิกทำแอพ Graphics Control Panel ที่มันยังใช้งานได้ดี แล้วเปลี่ยนไปสร้างแอพ Graphics Command Center ขึ้นมาใหม่แต่ต้นแทนอีก ระดับความไม่ใส่ใจผู้ใช้งานเดิมน่าจะไม่วอนตีนโดนด่ามากพอ เลยทำของใหม่แบบลวกๆ จนส่วนตั้งค่า adaptive brightness ทำงานไม่ได้ อวดฉลาดปรับแสงหน้าจอทั้งที่ไม่ได้ขอจนเราปวดตาไปเลยละกัน 🙄

การแข่งขัน Putnam เป็นข้อสอบแข่งขันคณิตศาสตร์สำหรับนักศึกษาปริญญาตรีที่ขึ้นชื่อว่าโหดหินที่สุด (แน่นอนว่ามันสามารถยากได้ยิ่งกว่า IMO สำหรับนักเรียนมัธยมเสียอีก) การแข่งจะจัดเพียงวันเดียวจบ โดยแบ่งออกเป็นช่วงเช้าและช่วงบ่าย แต่ละช่วงผู้เข้าแข่งขันจะได้รับโจทย์หกข้อมาทำในเวลาสามชั่วโมง แม้โจทย์จะเรียงลำดับความยากมาให้คร่าวๆ แต่โจทย์ทุกข้อก็คิดเป็นสิบคะแนนเท่ากันหมด และทั้งที่มีเพียงนักศึกษาที่หลงใหลในคณิตศาสตร์เท่านั้นที่จะมาสมัครแข่งขันในรายการสุดโหดเช่นนี้ แต่ค่าเฉลี่ยมัธยฐานจากโจทย์รวมทั้งสิบสองข้อก็มักจะตกอยู่ที่ศูนย์คะแนนเสมอ!